Σε δυσθεώρητα ύψη φτάνει το έμμεσο και άμεσο κόστος του καπνίσματος στην Ελλάδα, καθώς οι επιστήμονες το υπολογίζουν σε 3,4 δισ. ευρώ ετησίως. Οι ειδικοί τονίζουν ότι αν αυξανόταν η τιμή του πακέτου κατά 12,5% αυτό θα απέφερε έσοδα στο κράτος, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, 450 εκατ. ευρώ, τα οποία θα αυξάνονταν στο 1,1 δισ. ευρώ ετησίως εάν είχε καταπολεμηθεί και το λαθρεμπόριο των παράνομων προϊόντων καπνού. Όπως τόνισαν, αν όλα αυτά είχαν συμβεί θα είχαμε 460.000 λιγότερους καπνιστές, 150.000 λιγότερους νέους καπνιστές και 215.000 λιγότερους πρόωρους θανάτους σχετιζόμενους με το κάπνισμα.
Τα οικονομικά στοιχεία που αφορούν το κάπνισμα στη χώρα είναι άκρως εντυπωσιακά και άξια προβληματισμού, καθώς φαίνεται ότι το κάπνισμα αποτελεί το 14% της συνολικής δαπάνης υγείας, αγγίζοντας τα 3,4 δισ., καθώς σχετίζεται με σειρά παθήσεων, ιδιαίτερα κοστοβόρων για το σύστημα υγείας. Η δαπάνη αυτή είναι υψηλότερη από τη νοσογόνο παχυσαρκία που εκτιμάται στο 1,2 δισ. και τον διαβήτη που αγγίζει τα 2,3 δισ. ευρώ ετησίως.
Ευεργετική για την υγεία αλλά και για την οικονομία του κράτους η διακοπή του καπνίσματος
Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ), στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιήθηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος 2015 (31 Μαΐου), καλεί τον κόσμο να ενημερωθεί γύρω από τις συνέπειες του καπνίσματος, αλλά και τους τρόπους διακοπής του, κάνοντας χρήση της ιατρικής επιστήμης και των ιατρείων διακοπής του καπνίσματος που υπάρχουν πλέον σε αρκετά δημόσια νοσοκομεία της χώρας.
Οι υπεύθυνοι της ΕΠΕ επανέφεραν για ακόμη μια φορά το θέμα της κάλυψης από τα ασφαλιστικά ταμεία των φαρμάκων που υποβοηθούν τη διακοπή του καπνίσματος, επικαλούμενοι μάλιστα έρευνα της Ελληνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας που έγινε το 2014. Σύμφωνα με αυτή, 6 πακέτα φαρμάκων για τη διακοπή του καπνίσματος κοστίζουν 215 ευρώ ανά άτομο, ενώ 10.595 άτομα είχαν δηλώσει την πρόθεσή τους να συμμετέχουν σε πρόγραμμα διακοπής του καπνίσματος με φάρμακα και το κόστος της αποζημίωσης για το κράτος θα ήταν 2,3 εκατ. ευρώ. Από τα άτομα αυτά, υπολογίζεται με βάση τη μελέτη, ότι τελικά θα έκοβαν το κάπνισμα 2.585 άτομα και το κράτος θα εξοικονομούσε εκατομμύρια ευρώ από τις πιθανές επιπλοκές του καπνίσματος στους ανθρώπους αυτούς.
Άμεση εφαρμογή του νόμου για την απαγόρευση του καπνίσματος χωρίς καμία εξαίρεση ζητούν οι επιστήμονες
Τα στοιχεία για τις συνέπειες του παθητικού καπνίσματος αποδεικνύουν περίτρανα το κόστος του σε ανθρώπινες ζωές. Κάθε χρόνο πάνω από 600.000 μη καπνιστές πεθαίνουν λόγω παθητικού καπνίσματος, ενώ 166.000 θάνατοι (28%) αφορούν παιδιά μικρότερα από 5 ετών.
Ειδικότερα για το καρδιαγγειακό σύστημα, η έκθεση σε παθητικό κάπνισμα φαίνεται να επιδρά σημαντικά στη νοσηρότητα και στη θνησιμότητα των ασθενών με ιστορικό ενός οξέος στεφανιαίου επεισοδίου.
Στις χώρες που εφαρμόστηκε ο αντικαπνιστικός νόμος, σε διάστημα 1,5 χρόνου είχαμε μείωση των επεισοδίων εμφραγμάτων του μυοκαρδίου από 10% έως 45%. Σημειώνεται ότι στις χώρες που εφαρμόστηκε ο νόμος χωρίς εξαίρεση, δεν παρατηρήθηκε μείωση των εσόδων των επιχειρήσεων εστίασης, καθώς, εφόσον η εφαρμογή είναι καθολική, η επιλογή εξακολουθεί να γίνεται βασιζόμενη στις παρεχόμενες υπηρεσίες. Η εφαρμογή του νόμου, τέλος, αποτελεί απόδειξη σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων κυρίως αδύναμων ομάδων (παιδιών, εγκύων, ηλικιωμένων).
Άγνοια για τα ιατρεία διακοπής του καπνίσματος
Στοιχεία από πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της ΕΠΕ κατέδειξαν ότι οι καπνιστές δεν γνωρίζουν τι είναι τα Ιατρεία Διακοπής και πώς μπορούν να τα προσεγγίσουν. Έτσι, μόνο το 20% εκείνων που επιθυμούν να διακόψουν το κάπνισμα έχει τη δυνατότητα να κάνει μια οργανωμένη προσπάθεια, η οποία όμως συχνά δε γίνεται με επιστημονικά αποδεδειγμένους τρόπους (βελονισμό, ύπνωση κλπ). Στην ίδια έρευνα αποτυπώθηκε λανθασμένη αντίληψη του κοινού σχετικά με το κόστος και τη διάρκεια της θεραπείας, ενώ καταγράφεται και πλήρης άγνοια για την αποτελεσματικότητα τους, που στην πραγματικότητα βάσει στατιστικών στοιχείων είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη.
Η νέα Ευρωπαϊκή Ντιρεκτίβα για το κάπνισμα
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε νέες οδηγίες, οι οποίες τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να ψηφιστούν από τα επιμέρους κοινοβούλια των Ευρωπαϊκών κρατών. Τα κυριότερα σημεία των οδηγιών αυτών είναι:
* Υιοθέτηση των εικονομηνημάτων στα πακέτα των τσιγάρων, τα οποία θα πρέπει να καλύπτουν το 65% (αντί 75% που προτάθηκε) και να αποτελούν φωτογραφικό υλικό των νοσημάτων που προκαλούνται από το κάπνισμα. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι αυτά τα πακέτα είναι αποθαρρυντικά για τους νέους. Ήδη η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο υιοθέτησαν τις παραπάνω οδηγίες, ενώ και η Γαλλία βρίσκεται σε αυτή τη διαδικασία.
* Απαγόρευση των αρωμάτων, τα οποία αυξάνουν την εξάρτηση, καθώς κάποια είναι καρκινογόνα (δόθηκε διορία 4 έτη για κάποια είδη).
* Απαγόρευση των μικρών συσκευασιών. (ΔΕΝ απαγορεύτηκαν τα slim τσιγάρα).
* Μέτρα για το λαθρεμπόριο.
* Έλεγχος της πώλησης τσιγάρων μέσω διαδικτύου.
* Εφαρμογή προδιαγραφών ασφάλειας και ποιότητας για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Η νέα Ευρωπαϊκή Ντιρεκτίβα θα ισχύσει για 20 έτη κι εκτιμάται ότι θα οδηγήσει μέσα σε 5 χρόνια σε:
- Μείωση/πρόληψη του αριθμού νέων καπνιστών, που θεωρείται ως ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί μείωση στη χρήση του καπνού.
- Μείωση του αριθμού των καπνιστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 2,4 εκατ.
- Όφελος 506 εκατ. ευρώ λόγω της ετήσιας μείωσης σε έξοδα περίθαλψης.
- Καθαρό κέρδος σε θέσεις εργασίας: 2234 θέσεις εργασίας.
- Καθαρό όφελος στην οικονομία: 4 δισ. ευρώ
